Κυτταρίτιδα ονομάζεται η διήθηση (στράγγισμα, φιλτράρισμα) του συνδετικού ιστού με λιπαρές ουσίες, οι οποίες έχουν την τάση να σκληραίνουν, δηλαδή η κυτταρίτιδα είναι σωροί λίπους και νερού σταθεροποιημένοι με υποδόριο ιστό.

Είναι δυνατό να προκαλέσει διαταραχές με πρώτη διαταραχή την εμφάνιση του πόνου. Είναι πάθηση αρκετά διαδεδομένη, απ' την οποία πάσχει το 80% των γυναικών όλων των ηλικιών. Είναι βασανιστική και παραμορφώνει το σώμα αφενός, οδηγεί δε αναπόφευκτα σε διάφορες οργανικές ανωμαλίες αφετέρου.

Εμφανίζεται με πολλές όψεις και ποικίλλει κατά περιοχές. Κλινικά εμφανίζεται με κατακλυσμό των διαστημάτων του συνδετικού ιστού, με την εμπότιση όλων των μαλακών μορίων και επεκτείνεται σιγά σιγά. Είναι ωφέλιμο η διάγνωση να γίνει νωρίς και να μην καθυστερήσει η θεραπεία, οπότε τα αποτελέσματα θα είναι καλύτερα.

Τα αίτιά της είναι τοξικής προέλευσης, είναι γνωστό πως οι τοξίνες διεγείρουν στον οργανισμό μια αντίδραση του συνδετικού ιστού κατά των τοξινώσεων και των μολύνσεων.

Στην καθημερινή μας ζωή ο οργανισμός μας κατασκευάζει απορρίμματα, τα οποία πρέπει κανονικά να αποβληθούν με τα απεκκριτικά όργανα (νεφροί αποβάλλουν ούρα, κόπρανα, ιδρωτοποιοί αδένες αποβάλλουν ιδρώτα). Κάθε άτομο έχει ένα ανώτατο όριο αποβολής των αχρήστων ουσιών. Λόγω όμως της κακής αποβολής ή της μη ολοκληρώσεως της από τον οργανισμό, αυτά παραμένουν στο σώμα και εναποτίθενται στον κυτταρικό ιστό. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται μια σκλήρυνση ορισμένων στοιχείων του ιστού. Στα σημεία αυτά που γίνεται η σκλήρυνση έρχεται η λέμφος, η οποία προσπαθεί να διαλύσει τις τοξίνες που έχουν παραμείνει εκεί, προκαλείται έτσι πάχυνση του συνδετικού ιστού, ο οποίος διατείνεται και σαν αποτέλεσμα έχουμε τον σχηματισμό του όζου.

Περιοχές που προσβάλλονται περισσότερο είναι ο αυχένας, η εξωτερική όψη των μηρών, η εσωτερική όψη του γονάτου, η μπροστινή πλευρά του βραχίονα, τα πλάγια του κορμού, το πρόσωπο, η κοιλιά και τα σφυρά (αστράγαλοι).

Περισσότερο προσβάλλει την γυναίκα παρά τον άνδρα, γιατί είναι πιο ευαίσθητη στις διαταραχές που προέρχονται από τις τοξινώσεις, όπως και η παχυσαρκία προέρχεται από την επιβάρυνση της θρέψεως και πολλές φορές την συναντάμε στα ίδια άτομα, δηλαδή παχύσαρκο άτομο με κυτταρίτιδα. Και δεύτερη περίπτωση, που βοηθάει την εμφάνιση της κυτταρίτιδας περισσότερο στις γυναίκες είναι η διάταξη των ινών του συνδετικού ιστού, που για τους άνδρες είναι παράλληλη, ενώ για τις γυναίκες χιαστί.

Σαν αιτίες εμφανίσεως της θεωρούνται:
Α) φλεγμονώδεις και τοξικές καταστάσεις
Β) διαταραχές του έντερου
Γ) η ζωή στη μολυσμένη ατμόσφαιρα και η μη κανονική λήψη οξυγόνου
Δ) διατροφή πλούσια σε λιπαρές ουσίες
Ε) ηπατική ανεπάρκεια
Στ) ανωμαλία ενδοκρινών αδένων και ιδιαίτερα του θυρεοειδή

Διακρίνεται σε οξεία και βαθεία. Τα συμπτώματα της οξείας είναι ο πόνος, οι συσπάσεις των μυών και οι αναταραχές του λεμφικού υγρού, το οποίο συσσωρεύεται στο συνδετικό ιστό και δημιουργεί πρήξιμο και διήθηση. Η θεραπεία είναι απαραίτητο να γίνει το συντομότερο και πολλές φορές με τη βοήθεια γιατρού. Η βαθεία κυτταρίτιδα είναι μια αντίδραση άμυνας του συνδετικού ιστού, ο οποίος υπάρχει σε όλες τις περιοχές και υπάρχει πιθανότητα να εκδηλωθεί με πονοκέφαλο.


Αντιμετώπιση:

1) Αυξήστε στο μέγιστο την πρόσληψη νερού. Θα πρέπει να υπάρχει καλή κατανάλωση νερού, παράλληλα με τα γεύματα της ημέρας (και όχι με τα γεύματα), ώστε να λειτουργεί καλύτερα ο μεταβολισμός και τα διάφορα συστήματα του σώματος (π.χ. γαστρεντερικό). Το νερό είναι μία απαραίτητη ουσία, που παίζει καθοριστικό ρόλο στον ανθρώπινο μεταβολισμό όλων των βασικών θρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη). Η πρόσληψη του νερού πρέπει να είναι ανάλογη της πρόσληψης του νερού (περίπου 1 ml νερού ανά 1 kcal θερμιδικής πρόσληψης). Η αναλογία αυτή δεν ισχύει ασφαλώς όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες ή έντονη εφίδρωση π.χ. λόγω έντονης άσκησης.

2) Περιορίστε την πρόσληψη αλατιού και αλμυρών τροφών, όπως παστά, κονσέρβες, τσιπς, αλατισμένoι ξηροί καρποί, αλμυρά τυριά, έτοιμα φαγητά, τα οποία προκαλούν κατακράτηση υγρών που δυσχαιρένει το πρόβλημα. Τέλος ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην κατανάλωση έτοιμου φαγητού ή φαγητού "fast food" αφού σε αυτά τα τρόφιμα η περιεκτικότητα σε αλάτι είναι υψηλή.

3) Περιορίστε την πρόσληψη λιπών και κυρίως ζωικού ή κορεσμένου λίπους. Είναι το λίπος που βρίσκεται σε λιπαρά κρέατα, τηγανητά, μαγιονέζα και κρέμα γάλακτος, αλλαντικά, ζωικά βούτυρα, αυγά, ολόπαχα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα. Τα κορεσμένα λίπη πρέπει να κατέχουν ένα ποσοστό λιγότερο από 10% στη διατροφή μας και είναι αυτά που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας, αλλά και άλλων παθολογικών καταστάσεων όπως χοληστερίνη, προβλήματα καρδιάς κ.ά. Αυτά λοιπόν πρέπει να περιοριστούν και να κυριαρχούν τα μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) και τα πολυακόρεστα (φυτικά λάδια, λιπαρά ψάρια), αλλά και αυτά σε ποσοστά 15% και 10% αντίστοιχα, και ποσότητες που να μην οδηγούν σε παχυσαρκία. Ακόμα θα πρέπει να αποφεύγεται η αύξηση του σωματικού βάρους και η ανάπτυξη της παχυσαρκίας, που και τα δύο συμβάλλουν στην εμφάνιση και την επιδείνωση της κυτταρίτιδας.

4) Δώστε προσοχή στην πρόσληψη υδατανθράκων. Πρέπει να περιοριστούν τα απλά σάκχαρα (π.χ. ζάχαρη), και να λαμβάνουμε την ενέργεια που μας δίνουν οι υδατάνθρακες από τις σύνθετες πηγές τους όπως φυτικές ίνες και αμυλούχες τροφές. Έτσι η ενέργεια θα διοχετεύεται πιο αργά στο σώμα, θα μας "κρατάει" για πιο πολύ και θα συμβάλλει και στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου. Μην ξεχνάτε ότι η δυσκοιλιότητα συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην εμφάνιση ή επιδείνωση της κυτταρίτιδας. Έτσι θα πρέπει να υπάρχουν άφθονα φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και όσπρια.
Η ζάχαρη είναι μια μορφή υδατάνθρακα που βρίσκεται παντού και έχει άμεση σχέση με την ανάπτυξη της κυτταρίτιδας. Δεν είναι μόνο τα γλυκά και όσες τροφές είναι φανερό ότι περιέχουν πολλά ζάχαρα λόγω γεύσης (μπισκότα, καραμέλες, πάστες, μέλι, μαρμελάδες). Δυστυχώς τα σάκχαρα βρίσκονται κρυμμένα σε πολλές τροφές ψωμί, κονσερβοποιημένα τρόφιμα, σάλτσες, κρασιά, γιαούρτια, ακόμα και σε τροφές που θεωρητικά δεν περιέχουν ζάχαρη, αλλά έχουν φρουκτόζη που και αυτή διασπάται σε γλυκόζη.
Η ζάχαρη που παίρνουμε από τις τροφές ελευθερώνεται στο αίμα με τη μορφή της γλυκόζης. Επομένως η υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης έχει ως συνέπεια τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Τα απλά σάκχαρα (οι τροφές δηλαδή όπου η ζάχαρη βρίσκεται με την κανονική της μορφή) απελευθερώνονται απότομα και γρήγορα στην κυκλοφορία με αποτέλεσμα να προκαλούν απότομη υπεργλυκαιμία. Αντίθετα, τα σύνθετα σάκχαρα ή τα αργής αποδέσμευσης σάκχαρα προκαλούν πιο αργή και σταδιακή αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Ο οργανισμός για τις διάφορες δραστηριότητές του απαιτεί κάποια ποσότητα γλυκόζης από τον οργανισμό. Όταν λοιπόν η φυσική μας δραστηριότητα και γενικά οι ενεργειακές μας ανάγκες καλύπτουν την προσλαμβανόμενη γλυκόζη, τότε καταναλώνεται όλη η υπάρχουσα γλυκόζη. Όταν όμως τα επίπεδα γλυκόζης είναι πολύ υψηλότερα από τις ανάγκες του οργανισμού σε ενέργεια, τότε έχουμε ποσότητα ανεκμετάλλευτης γλυκόζης (ενέργειας) που αποθηκεύεται. Η αποθήκευση γίνεται στο συκώτι και στους μύες αρχικά, και μετά μετατρέπεται σε λίπος στο λιπώδη και υποδόριο ιστό.
Συγκεκριμένα η γλυκόζη ενώνεται με τα ελεύθερα λιπαρά οξέα δημιουργώντας τα τριγλυκερίδια, που αποτελούν αποθέματα ενέργειας από τον οργανισμό, με τη μορφή λίπους, και έτσι έχουμε διόγκωση των λιπωδών κυττάρων και εμφάνιση της μορφής φλούδας πορτοκαλιού.

5) Περιορίστε την καθημερινή κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.

6) Ξεχάστε τα αναψυκτικά και τους καφέδες, είναι τα «ρoφήματα- πρωταγωνιστές» που συμβάλλουν κατά κόρον στην εκδήλωση της κυτταρίτιδας.

7) Διακόψτε ή περιορίστε το κάπνισμα στο ελάχιστo.

8) Κάντε έναv oρμoνικό έλεγχο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και αν είναι δυνατόν αποφύγετε φάρμακα που μεγιστοποιούν την κατακράτηση και ενοχοποιούνται άμεσα για την εμφάνιση κυτταρίτιδας (π .χ αντισυλληπτικά)

9) Προσπαθήστε να χάσετε κάποια κιλά ακολουθώντας ένα υγιεινό διαιτολόγιο προσαρμοσμένο πάντα σε εσάς. Η παχυσαρκία συνοδεύεται σχεδόν πάντα από την εμφάνιση κυτταρίτιδας.

10) Αυξήστε τη φυσική σας δραστηριότητα, ξεκινώντας κάποιο σπορ (π. χ. τένις. κολύμβηση) είτε κάποιο εντατικό πρόγραμμα γυμναστηρίου ή ακόμη και γρήγορο περπάτημα. Ορισμένες ειδικές ασκήσεις και ενδεχομένως κάποια εξειδικευμένη περιποίηση σώματoς, σε συνδυασμό με την κατάλληλη διατρoφή και όλα τα πρoαναφερθέντα, το πρόβλημα μπορεί πολύ σύvτoμα ακόμη και να εξαφανιστεί.